Wandelen op het eiland Tiengemeten

Wandelen op het eiland Tiengemeten

Ooit akkerbouwgronden nu een prachtig natuurgebied
4½ of 7½ km

Kijk op de kaart hierboven en zie waar het het eiland Tiengemeten ligt. ‘Helemaal’ in het zuidwesten van Nederland. Nog net in de provincie Zuid-Holland. Voor veel wandelaars die 'boven de rivieren' wonen is het best een flinke reis om er te komen. En voor het laatste traject moet je ook nog vanuit Nieuwendijk met een pontje de oversteek maken. Uit eigen ervaring weet ik ondertussen dat het weliswaar een fikse trip is maar dat het zeer zeker de moeite waard is dit bijzondere natuureiland te gaan bezoeken. Vooral natuurliefhebbers zullen er aan hun trekken komen en de dag op natuureiland Tiengemeten als een ware vakantiedag ervaren. Weet ook dat je kunt overnachten op het eiland. Er is een Herberg en je kunt kamperen op een natuurterrein. Natuurmonumenten heeft op Tiengemeten een informatiecentrum. Het ligt nabij het aanmeerpunt van de veerpont.

De informatie over de route die ik er liep is te vinden aan het eind van dit bericht.

Op het eiland Tiengemeten

Over Tiengemeten

Het eiland Tiengemeten was oorspronkelijk geheel in gebruik voor akkerbouw. Het telde ooit 180 bewoners. De opbrengst van de landbouw nam in de loop der jaren af en voortzetting was niet langer lucratief. Er werden diverse voorstellen gedaan voor een nieuwe bestemming voor het eiland. Uiteindelijk is besloten van het eiland een nieuw natuurgebied te maken. Het werd door de provincie aangewezen als natuurontwikkelingsgebied en gekocht door de Dienst Landelijk Gebied waarna het werd overdragen aan Natuurmonumenten. Op dat moment telde het eiland telde 50 inwoners. De boeren werden uitgekocht en er werd gestart met het omzetten van geheel Tiengemeten tot natuurgebied. In mei 2007 verliet de laatste boer het eiland. 10 bewoners zijn gebleven.

Ondertussen is Tiengemeten – dat zo’n 7 km lang en 2 km breed is – omgevormd tot een groot natuurgebied met moeras, kreken en ruigten. Het water van het Haringvliet stroomt door een gat in de dijk nu weer vrij over de lage delen en vormt een schitterende waterwildernis met duizenden vogels.

Wandelen op Tiengemeten

Wandelen

Het eiland is nu bij uitstek geschikt om te wandelen en ook zeer geliefd bij vogelaars. Er zijn diverse routes mogelijk en het wandelen is er vrij. Je mag er struinen. Zowel op verharde als onverharde paden. Voor vogelliefhebbers zijn er uitkijkpunten gemaakt.

Ruïne aardappelloods

Kreek nabij de aardappelloods

In het infocentrum hangt deze overzichtskaart vh eiland. Klik voor groter beeld.

Het eiland
Het eiland is verdeeld in drie gedeeltes: Weemoed, Weelde en Wildernis (zie kaart).

Weemoed laat de cultuurhistorie van het eiland zien met boomgaarden en knotwilgen. In het midden van het eiland is de Weelde, een groot moeras met natte rietlanden en waterpartijen waar je talloze steltlopers kunt zien. Woeste getijdennatuur vind je in Wildernis op het zuidwestelijke deel van het eiland. Dit is het domein van de Schotse hooglander en de zeearend.

Op de westpunt zijn een boerderij en twee woonhuizen gerestaureerd welke nu worden verhuurd als recreatiewoning. Op de oostpunt van het eiland in de zogenoemde Oude Polder is een herberg met hotelkamers en een camping gevestigd. In de wintermaanden zijn in deze voormalige boerderij theater- en cabaretvoorstellingen. Deze herberg brandde 30 juni 2011 bijna tot de grond toe af maar is daarna herbouwd. Het woonhuis van de 'Hèlènehoeve' is in gebruik genomen als pannenkoekenrestaurant. In de schuur is het Landbouwmuseum gevestigd. Ook is er een museum met werk van Rien Poortvliet.

Herberg Tiengemeten

Naast de herberg is een natuurkampeerterrein

Vrij dicht bij de veerpont is een pannenkoekenhuis

Veerdienst

Veerdienst Tiengemeten heeft het hele jaar door een veerpontverbinding tussen Tiengemeten en Nieuwendijk (ten westen van Zuid-Beijerland). Er wordt gevaren over het Vuile Gat (onderdeel van het Haringvliet). Als je van de veerpont afstapt zie je voor je het informatiecentrum van Natuurmonumenten. Het is gevestigd in de Marguarithehoeve. Je kunt er alle benodigde informatie over het eiland vinden en ook zijn er fietsen te huur.

In Nieuwendijk neem je de veerpont naar Tiengemeten

Het informatiecentrum van Natuurmonumenten 

In het informatiecentrum van Natuurmonumenten

Je kunt er ook fietsen huren

Naam

De naam Tiengemeten duidt op de grootte: een gemet is een oude landmaat van ruim 0,4 hectare. Tiengemeten is 7 km lang en 2 km breed. De maat van het eiland en de naam zijn nu dus niet meer met elkaar in overeenstemming: 10 gemeten is ongeveer 4 hectare, wat wil zeggen: een stuk van 100 bij 400 meter.

Op het eiland Tiengemeten

Route-informatie

Om op het eiland Tiengemeten te komen moet je het vanaf de plaats Nieuwendijk de veerpont (alleen voor wandelaars en fietsers) nemen.

Adres van vertrekplaats van de pont is: Nieuwendijk 1, 3284 KR in Zuid-Beijerland. Bij de afvaart is een groot parkeerterrein waar je gratis kunt parkeren. Info pont, zie * hier *.

Openbaar vervoer: Er rijdt een buurtbus van Zuid-Beijerland direct naar de pont. Kijk op 9292.nl voor de actuele dienstregeling.

Waterbus: In de zomermaanden is het mogelijk met de Waterbus (Haringvliet expeditie) naar het eiland te varen. Voor actuele vaartijden kijk hier: http://www.waterbus.nl/haringvliet/.

Afstand wandelroutes: rondwandelingen van 4½ of 7½ km

Liefhebbers kunnen tijdens de route van 4½ de keuze maken nog een extra stuk van 6 km te lopen, je loopt dan 3 km naar het meest westelijke punt van het eiland en loopt daarna hetzelfde traject terug, wordt in de routebeschrijving aangegeven bij Extra, zie ook kaart.

Honden: aangelijnd

Fietsen: bij het informatiecentrum Natuurmonumenten (op het eiland) zijn fietsen te huur.

Routebeschrijving: is * hier * te downloaden (inclusief kaart)

Muggen en dazen: het is handig om te weten dat er op warme & windstille dagen veel muggen en dazen zijn.  Dan is het wandelen op dit eiland wat minder prettig.

Horeca:

* Infocentrum v Natuurmonumenten: voor de ‘snelle koffie’ is daar een koffieautomaat.

* Pannenkoekenhuis Bij Hèlène. Ligt achter het infocentrum. Open van 1 april t/m 31 okt: wo, do, vrij. Zo open van 10.15 – 17.00 uur en za tot 18.00 uur. In de winter gesloten.

* Herberg Tiengemeten. Ligt op het meest oostelijk puntje van het eiland (je passeert het op de route van 7½ km). Openingstijden horeca: van 1 Nov -31 mrt: Vrij, za en zo: 10.30-17.00 uur. Van 1 april -31 okt: Di t/m zo: 10.30-17.00 uur. Ma gesloten, uitgezonderd feestdagen. Bij de Herberg kun je ook overnachten. Tevens kun je er kamperen op het naastgelegen kampeerterrein.

Kaart van de wandelroutes

De hier beschreven route is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Niettemin geldt dat het een momentopname betreft en dat wijzigingen in het landschap, wegen en/of paden of openingstijden voor kunnen komen.
Voorjaar 2017
(c) Samenstelling route, tekst, kaart en fotografie Truus Wijnen